ขุนหลวงท้ายสระ (เจ้าฟ้าเพชร) หรือ สมเด็จพระสรรเพชญ์ที่ 9 พระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 30 แห่งกรุงศรีอยุธยา ราชวงศ์บ้านพลูหลวง มีตำนานเล่าว่า พระองค์โปรดเสวยปลาตะเพียนเป็นอย่างมาก และทรงห้ามให้ราษฎรจับและกินปลาตะเพียนอีกด้วย มิเช่นนั้นจะถูกปรับเงิน 5 ตำลึง (หรือ 20 บาท) ซึ่งในละคร พรหมลิขิต จะมีฉากกล่าวถึงการโปรดเสวยปลาตะเพียนของขุนหลวงท้ายสระด้วย

จากบันทึก ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 82 พระราชพงศาวดารกรุงสยาม จากต้นฉบับของบริติชมิวเซียม กรุงลอนดอน หน้า 307 ระบุว่า

“ครั้งนั้นสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินทรงพระประพฤติเหตุในอโนดัปปธรรม แล้วเสด็จเที่ยวประพาสทรงเบ็ดเหมือนสมเด็จพระราชบิดา แล้วพระองค์พอพระทัยเสวยปลาตะเพียน ครั้งนั้นตั้งพระราชกำหนดห้ามมิให้คนทั้งปวงรับพระราชทานปลาตะเพียนเป็นอันขาด ถ้าผู้ใดเอาปลาตะเพียนมาบริโภค ก็ให้มีสินไหมแก่ผู้นั้นเป็นเงินตรา 5 ตำลึง”

พระเจ้าท้ายสระ โปรดเสวยปลาตะเพียน จนได้พระนามเรียกขานจากราษฎรว่า ขุนหลวงทรงปลา (ขุนหลวงหาปลา) เพราะพระองค์มักชอบตกปลา จะประทับอยู่ที่ พระที่นั่งบรรยงก์รัตนาสน์ สร้างขึ้นสำหรับใช้เป็นที่ประทับและสำราญพระราชหฤทัย มีสระน้ำล้อมรอบ ด้านหลังพระที่นั่งมีสระเลี้ยงปลาเงินปลาทอง เรียกว่าอ่างแก้ว ตั้งอยู่ท้ายพระราชวังหลวง สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ (เจ้าฟ้าเพชร) โปรดประทับที่พระที่นั่งองค์นี้ด้วยเช่นกัน จนเป็นที่มาของพระนามเรียกขานพระองค์